Zadzwoń teraz
phone_in_talk
call
  • Facebooku
  • LinkedIn
  • Twitter
  • YouTube
 
Windykacja

Blog

oraz nasze publikacje

Koniec automatyzmu w postępowaniu nakazowym.

Sądy nie będą już wydawały nakazów zapłaty z automatu na podstawie weklsa „in blanco” lub wyciągu z ksiąg bankowych. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie Profi Credit II po raz kolejny stanął po stronie konsumenta w sporze przeciwko instytucjom finansowym.

Dotychczas procedura dochodzenia swoich wierzytelności przez pożyczkodawcę była dla konsumenta niekorzystna. Często przedsiębiorcy udzielający kredytów zawierali z klientami standardowe umowy, które celem zabezpieczenia spłacenia długu zawierały warunek zobowiązujący konsumentów do wystawienia weksla „in blanco”, bez określenia ich wysokości. W przypadku braku spłaty pożyczki, instytucje finansowe wypełniały taki weksel brakującą kwotą, po czym kierowały do sądu pozew załączając do niego wypełniony weksel, żądając zapłaty brakującej należności. Zgodnie z polskim prawem, do pozwu dołączany był tylko weksel, a nie dokumenty, które potwierdzały istnienie stosunku podstawowego (w tym wypadku umowy pożyczki), co było wystarczające dla uzyskania nakazu zapłaty.

Analogiczna procedura miała miejsce w wypadku dochodzenia wierzytelności przez banki na podstawie wyciągu z ksiąg bankowych. Jeśli w ich posiadaniu był dowód doręczenia dłużnikowi pisemnego wezwania do zapłaty, to wyciąg z ksiąg dołączony do pozwu był wystarczającą podstawą dla sądu by ten wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym bez badania samej umowy kredytu konsumenckiego.

Przepisy te budziły kontrowersje chociażby ze względu na to, że minimalizowały obowiązki polskich sądów wyłącznie do badania prawdziwości i treści weksla lub wyciągu, pomijając natomiast element stosunku prawnego, który jest podstawą dla jego wydania. Zakładały one domniemanie, że stan faktyczny został w całości potwierdzony przez przedstawiony przez wierzyciela dokument. W praktyce oznacza to, że sąd z urzędu nie mógł sprawdzić, czy umowa pożyczki lub kredytu, której stroną jest konsument nie zawiera nieuczciwych postanowień wobec strony słabszej. Umowa mogła zostać zbadana przez sąd dopiero, gdy osoba przeciwko której kierowany był nakaz zapłaty wniosłaby do sądu zarzuty. W przeciwnym razie, kontrola sądu sprowadzała się wyłącznie do badania formalnego weksla lub wyciągu bankowego, a nie ogółu zobowiązania, z którego wynikał stosunek łączący strony. Kwestia badania umowy zależała więc tylko od woli konsumenta, który jak praktyka pokazuje, często nie podejmował obrony rezygnując z wniesienia zarzutów ze względu na nieznajomość przepisów, krótki termin na wniesienie środka zaskarżenia, bądź też obawa przed kosztami postępowania sądowego.

Należy wskazać, że sama procedura wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym na podstawie wypełnionego weksla lub wyciągu z ksiąg bankowych uregulowana w K.p.c. była już dwukrotnie przedmiotem postępowania przed TSUE w 2018 r. w sprawach C 176/17 (Profi Credit I) oraz C-632/17 (PKO Bank Polski). Już wtedy Trybunał orzekł, że polski model postępowania nakazowego nie zapewnia wystarczającej ochrony konsumenta i nie pozwala na dostateczne zbadanie czy umowa zawiera klauzule niedozwolone, oraz czy konsument został prawidłowo poinformowany o jej postanowieniach. W wypadku tych orzeczeń, Trybunał ograniczył się jednak tylko do wskazania, że obowiązujące przepisy stoją w sprzeczności do art. 7 dyrektywy Rady 93/13/EWG w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich.

W kwestii weksla, przełomem jest wyrok z dnia 7 listopada 2019 r. wydany przez TSUE w połączonych sprawach C-419/18 i C-483/18 Profi Credit Polska S.A. (Profi Credit II). Trybunał orzekając ponownie o polskim modelu nakazu zapłaty poszedł o krok dalej niż w poprzednich orzeczeniach i wypowiedział się na temat obowiązków sądu krajowego.

Kolejne wpisy

08-110 Siedlce
ul. Kazimierzowska 122

local_phone25 644 00 20emailbiuro@mk-finanse.pl
Korzystając z naszej przeglądarki wyrażają Państwo zgodę na wykorzystywanie przez nas plików cookies. Używamy ich do celów statystycznych. W programie służącym do obsługi stron internetowych można zmienić ustawienia dotyczące cookies.
Rozumiem