Obniżenie podstawy opodatkowania oraz podatku należnego z tytułu tzw. ulgi na złe długi obejmuje kwoty wynikające z wystawionych przez podatnika faktur. Może jednak odnosić się również do faktur korygujących. Zasady korzystania z ulgi na złe długi, gdy wystawiana jest faktura korygująca, zależą od tego, jakie zmiany powoduje w pierwotnej fakturze (zmniejszenie czy zwiększenie VAT albo brak zmian w kwocie VAT).
Przepisy art. 89a ust. 1 ustawy o VAT umożliwiają podatnikom obniżenie podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności. Korekta może obejmować również podstawę opodatkowania i kwotę podatku przypadające na część nieściągalnej wierzytelności. Jednocześnie art. 89b ust. 1 ustawy o VAT nakłada na dłużnika obowiązek korekty zmniejszającej wartość podatku naliczonego z nieopłaconej faktury. Korekta realizowana przez dłużnika dotyczy tylko tej kwoty podatku naliczonego, o którą obniżono podatek należny. Nabywca, który nie skorzystał z prawa do odliczenia podatku naliczonego na podstawie otrzymanej faktury lub dokonał odliczenia częściowego, koryguje zatem tylko tę kwotę podatku naliczonego, którą faktycznie odliczył.
Warunki skorzystania z ulgi na złe długi przez wierzyciela i korekty przez dłużnika
Korekta podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego dotyczy tych wierzytelności, których nieściągalność w rozumieniu ustawowym została uprawdopodobniona.
Definicja:
Nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną, jeżeli nie została ona uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze.
Samo uprawdopodobnienie nieściągalności wierzytelności nie jest jednak wystarczające do skorzystania z ulgi na złe długi. Dodatkowe warunki, od spełnienia których ustawodawca uzależnia uzyskanie prawa do korekty podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego, zawarto w art. 89a ust. 2 ustawy. Wymagane jest, aby:
- na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty, wierzyciel był podatnikiem zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny,
- od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 3 lata, licząc od końca roku, w którym została ona wystawiona.
Dodatkowo, gdy sprzedaż jest prowadzona na rzecz osób niebędących podatnikami VAT, korekta może zostać dokonana, jeżeli:
- wierzytelność została potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego lub
- wierzytelność została wpisana do rejestru długów prowadzonego na poziomie krajowym, lub
- wobec dłużnika ogłoszono upadłość konsumencką na podstawie odrębnych przepisów.
Wierzyciel, który spełni wskazane warunki, dokonuje korekty w rozliczeniu za okres, w którym nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną (minęło 90 dni od ustalonego terminu płatności). Przy czym, jeżeli do dnia złożenia przez wierzyciela JPK_V7 za ten okres wierzytelność zostanie uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie, korekta nie jest realizowana.
W analogicznych okresach rozliczeniowych dłużnik realizuje odpowiednią korektę podatku naliczonego. Według art. 89b ust. 1 ustawy korekty dokonuje w rozliczeniu za okres, w którym minął 90 dzień od dnia upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze. Z obowiązku korekty będzie jednak zwolniony, jeżeli ureguluje należność najpóźniej w ostatnim dniu tego okresu rozliczeniowego.
