Od 1 stycznia 2020 r. ewidencja odpadów jest prowadzona wyłącznie elektronicznie za pośrednictwem indywidualnego konta w bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO). Uruchomione zostaną kolejne moduły systemu tj. moduł ewidencji i moduł sprawozdawczości. Uruchomienie wskazanej funkcjonalności BDO umożliwia kompleksowe gromadzenie i zarządzanie informacjami dotyczącymi gospodarki odpadami oraz zapewnia podmiotom w pełni elektroniczną realizację obowiązków rejestrowych, ewidencyjnych i sprawozdawczych.
Kto ma obowiązek sprawozdawczości do BDO?
Obowiązkiem wpisu do Rejestru BDO objęte są nie tylko podmioty, które wytwarzają odpady oraz prowadzą ewidencję tych odpadów, ale również wprowadzający na terytorium kraju produkty w opakowaniach, opony, oleje smarowe, pojazdy, baterie lub akumulatory, sprzęt elektryczny i elektroniczny, producenci, importerzy i wewnątrzwspólnotowi nabywcy opakowań. W niektórych przypadkach może to dotyczyć nawet jednoosobowych działalności gospodarczych.
Poniżej przedstawiamy listę przykładowych podmiotów, które w wyniku prowadzenia swojej działalności są zobowiązane do uzyskania wpisu do Rejestru BDO:
- sklepy spożywcze,
- sklepy wielkopowierzchniowe,
- firmy budowlane, remontowe,
- gabinety lekarskie,
- gabinety stomatologiczne,
- gabinety kosmetyczne,
- zakłady fryzjerskie,
- producenci baterii i akumulatorów,
- producenci pojazdów,
- producenci opakowań,
- producenci sprzętu elektrycznego i elektronicznego,
- importerzy wprowadzający produkty w opakowaniach,
- rolnicy powyżej 75 ha ziemi,
- warsztaty samochodowe,
- warsztaty rzemieślnicze,
- zakłady produkcyjne,
- prowadzący profesjonalną działalność w zakresie transportu odpadów.
Odpady zwolnione z obowiązku ewidencji
O tym, jak będzie to w praktyce wyglądało, stanowi ustawa z 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw, a także rozporządzenie z 12 grudnia 2014 r. w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów (tekst jednolity Dz.U. z 2015 r. poz. 1431). Przykładowo nie trzeba ewidencjonować tworzyw sztucznych w ilości do 5 Mg/rok, odchodów zwierzęcych, odpadowej masy roślinnej.
Wysokie kary za uchylanie się od obowiązków
Niespełnienie obowiązku ustawowego, a mianowicie nie wpisania się do rejestru BDO, grozi wysokimi krami pieniężnymi, rzędu od 1 000 do nawet 1 mln zł. Nałożenie kary będzie możliwe także za nieumieszczanie indywidualnego numeru rejestrowego na dokumentach, które sporządzane są w związku z prowadzoną działalnością.
Nowe obowiązki
Od nowego roku pojawiła się karta przekazania odpadów komunalnych (KPOK) dla podmiotu odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, posiadacza odpadów prowadzącego zbieranie lub przetwarzanie i transportującego te odpady. Nadal trzeba raz w miesiącu wypełniać kartę ewidencji odpadu (KEO), a także w terminie do 15 marca za rok poprzedni przesłać do rejestru roczne zestawienie danych o odpadach dla marszałka województwa. Karty ewidencji i przekazania odpadów zawierają sporo, szczegółowych danych. W KPOK trzeba wpisać datę i godzinę rozpoczęcia i zakończenia odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, rozpoczęcia transportu do następnego posiadacza, jak również – przejęcia odpadów przez następnego posiadacza. KPO trzeba wygenerować i mieć pod ręką potwierdzenie utworzenia, bo jego brak w trakcie transportu może skutkować nałożeniem grzywny. Ma to umożliwić śledzenie drogi odpadów w czasie zbliżonym do rzeczywistego. Ponadto posiadacz, który przekazuje odpady do prowadzonych przez siebie miejsc zbierania lub przetwarzania odpadów, niezwłocznie, każdorazowo po ich przekazaniu, powinien dodawać w BDO informacje o masie odpadów oraz o dacie i godzinie ich przekazania. Transportujący odpady potwierdza ich transport w BDO niezwłocznie po zakończeniu transportu.