Zadzwoń teraz
phone_in_talk
call
  • Facebooku
  • LinkedIn
  • Twitter
  • YouTube
 
Prawo

Blog

oraz nasze publikacje

Zakup na firmę i prywatnie a prawa konsumenta cz. 1.

Jakie są różnice pomiędzy konsumentem a przedsiębiorcą? Postępująca liberalizacja
przepisów podatkowych oraz korzystna koniunktura sprzyjają rozrzutności polskich
przedsiębiorców. Napędzany przez rynek konsumpcjonizm często powoduje zacieranie się
granicy pomiędzy firmowym a prywatnym wydatkiem. Fakturowanie „na firmę” staje się
codziennością głównie z uwagi na brak świadomości podatników, którzy dokonując zakupów
na dane firmowe, tracą przywileje przysługujące konsumentom oraz narażają się na
ewentualne konsekwencje z tytułu ujęcia w kosztach prywatnych wydatków. Czy zawsze
faktura na „firmę” jest dobrym rozwiązaniem?
Konsument czy przedsiębiorca – jaka jest między nimi różnica?
Zastanawiając się nad istotą zakupów prywatnych i firmowych, warto wyjaśnić, kim
jest konsument, a kim przedsiębiorca w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego
Zwyczajowa definicja konsumenta została wskazana w art. 221 K.c., w myśl którego
„za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej
niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową”.
Konsumentem jest zatem każda osoba fizyczna dokonująca prywatnych zakupów w
jednostkach handlu detalicznego, niebędąca przedsiębiorcą.
Należy zauważyć, iż w polskich przepisach konsument nie jest stawiany na równi z
przedsiębiorcą. Konsument jako osoba fizyczna niemająca na co dzień związku z obrotem
transakcyjnym, została łagodniej potraktowana przez przepisy i uprzywilejowana. Takie
działanie ma na celu ochronę jego interesów, szczególnie w transakcjach handlowych z
przedsiębiorcami posiadającymi większą świadomość i wiedzę w tym zakresie. Konsument
może więc liczyć na korzystniejsze warunki gwarancji, krótszy czas rozpatrywania reklamacji
oraz zwiększone prawdopodobieństwo jej uznania czy rekompensaty z tytułu rękojmi.
Respektowanie praw konsumentów oraz ich ochrona jest ściśle regulowana przez K.c. oraz
ustawę o prawach konsumenta.
W odniesieniu do przedsiębiorcy dokonującego zakupów firmowych, przepisy nie są
już tak korzystne. Zgodnie z art. 431 K.c. „przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna
i jednostka organizacyjna, o której mowa w art. 331 §1, prowadząca we własnym imieniu
działalność gospodarczą lub zawodową”. Nabywca występujący w danej transakcji
gospodarczej, jako przedsiębiorca, pozbawiony jest przywilejów znanych konsumentom.
Jeśli stronami transakcji handlowej są przedsiębiorcy, kwestie ewentualnych zwrotów lub
warunki odstąpienia od umowy wskazane są bezpośrednio w regulaminie sklepu lub umowie
wiążącej strony. Tym samym przedsiębiorca dochodzący swoich praw nie może powołać się
na ustawę o prawach konsumenta, gdyż ustawa ta chroni jedynie interesy konsumentów,
czyli osób prywatnych, a nie przedsiębiorców. Jeśli zatem w umowie czy regulaminie
sprzedawca zawrze informacje o nieuwzględnianiu zwrotów i reklamacji, przedsiębiorca
chcący zrezygnować z zakupu, nie będzie miał takiej możliwości.
Jakie są różnice pomiędzy konsumentem a przedsiębiorcą? Istotne różnice pomiędzy
konsumentem a przedsiębiorcą uwidaczniają się dopiero w momencie ewentualnego zwrotu
towaru.
Kiedy mają miejsce zakupy firmowe, a kiedy prywatne?
Co do zasady rodzaj transakcji handlowej jest definiowany przez strony w niej
uczestniczące. O tym, czy zakup dokonany jest w roli konsumenta, czy przedsiębiorcy,
decyduje nabywca w momencie zakupów. Jeśli podczas dokonywania zakupów, nabywca
będący konsumentem, poda swoje dane prywatne do faktury lub otrzyma paragon, wówczas
w świetle obowiązujących przepisów będzie traktowany jako konsument. Natomiast w
przypadku dokonywania zakupów jako przedsiębiorca, należy podać dane firmowe wraz z
firmowym NIP na potrzeby transakcji i zidentyfikowania jej stron. Wówczas nabywca

występuje w danej transakcji jako przedsiębiorca, co równoznaczne jest z firmowym
charakterem wydatku.
W praktyce jednak dopuszczalne jest dokumentowanie wydatków firmowych nie tylko
fakturą. Takie sytuacje mają miejsce szczególnie w przypadku zakupu paliwa lub olei
silnikowych poza granicami kraju, krajowych i zagranicznych przejazdów płatną autostradą
oraz zakupy środków bhp, czyli wtedy, kiedy przedsiębiorca nie ma możliwości otrzymania
faktury zakupu. Wówczas podstawą ujęcia wydatku w kosztach jest paragon. Ponadto
przepisy dopuszczają możliwość ujęcia w kosztach firmowych także opłat pocztowych i
ewidencyjnych na podstawie potwierdzeń zapłaty, oczywiście tylko wtedy, gdy mają związek
z działalnością. Z uwagi na fakt, iż same potwierdzenia nie stanowią dowodów księgowych,
celem ich ujęcia konieczne jest najpierw sporządzenie dowodu wewnętrznego.
Jakie są kluczowe różnice pomiędzy konsumentem a przedsiębiorcą?
Różnice pomiędzy przedsiębiorcą a konsumentem w momencie dokonywania
transakcji są niewielkie i ograniczają się głównie do innej formy dokumentowania zakupu
przez sprzedawcę. Co do zasady bowiem sprzedaż na rzecz osób fizycznych występujących
w charakterze konsumenta, ewidencjonowana jest najczęściej za pomocą paragonów
fiskalnych (także faktury, jeśli nabywca wystąpi do sprzedawcy z prośbą o jej wystawienie). Z
kolei dokumentem zakupu w przypadku przedsiębiorcy jest zawsze faktura. Na fakturze
wystawionej na rzecz konsumenta znajdą się dane go identyfikujące (dane wrażliwe), takie
jak np. imię, nazwisko oraz adres. Natomiast faktura wystawiana przedsiębiorcy zawiera
dane jego firmy: nazwę, adres i NIP, za pomocą którego przedsiębiorca-podatnik jest
identyfikowany dla celów podatkowych.
Istotne różnice pomiędzy konsumentem a przedsiębiorcą uwidaczniają się dopiero w
momencie ewentualnego zwrotu towaru. Co do zasady nabywca występujący w roli
konsumenta, dokonujący zwrotu zakupionego towaru, może odstąpić od umowy zawartej na
odległość bez podawania przyczyny w terminie 14 dni od dnia zawarcia transakcji. Ponadto
zgodnie z ustawą o prawach konsumenta może liczyć na korzystniejsze warunki gwarancji i
zwrot z tytułu rękojmi oraz brak konieczności udowadniania swojej winy za wady towaru w
przypadku reklamacji przed upływem roku. Dodatkowo konsument zobowiązany umową,
której postanowienia rażąco godzą w jego interesy, zgodnie z niedozwolonymi klauzulami
umownymi, ma możliwość jej zerwania bez żadnych konsekwencji.
Przedsiębiorca natomiast nie podlega ochronie wynikającej z ustawy o prawach
konsumenta, co oznacza, że z zasady nie ma możliwości odstąpienia od umowy oraz w
przypadku stwierdzenia wady towaru musi udowodnić brak swojej winy. Akceptacja
regulaminu lub umowy przez przedsiębiorcę jest jednoznaczna z wyrażeniem przez niego
zgody na postanowienia w nich zawarte. Tym samym późniejsze dochodzenie roszczeń nie
ma podstaw prawnych i może zostać skazane na niepowodzenia, gdyż niedozwolone
klauzule umowne odnoszą się jedynie do osoby konsumenta.
Warto przy tym wskazać, iż w praktyce sprzedawcy często respektują możliwość
zwrotu towaru przez nabywcę będącego przedsiębiorcą, co nie jest równoznaczne z
odstąpieniem od umowy. Zwroty są wówczas jedynie dobrą wolą sprzedawcy. Na wartość
zwróconego towaru sprzedawca wystawia fakturę korygującą, gdyż co do zasady każde
zdarzenie gospodarcze, zarówno zakup, jak i zwrot towaru musi zostać odpowiednio
udokumentowane. Na podstawie otrzymanej faktury korygującej przedsiębiorca dokonuje
zmniejszenia, zwiększonych początkowo kosztów firmy.

Kolejne wpisy

08-110 Siedlce
ul. Kazimierzowska 122

local_phone25 644 00 20emailbiuro@mk-finanse.pl
Korzystając z naszej przeglądarki wyrażają Państwo zgodę na wykorzystywanie przez nas plików cookies. Używamy ich do celów statystycznych. W programie służącym do obsługi stron internetowych można zmienić ustawienia dotyczące cookies.
Rozumiem