Prowadzenie działalności gospodarczej w formie spółki z o.o. wydaje się być najbezpieczniejszą formą prowadzenia biznesu, ponieważ majątek osobisty udziałowca i majątek spółki są odrębnymi masami i w przypadku niepowodzenia gospodarczego odpowiedzialność udziałowca jest ograniczona. Często w obrocie gospodarczym spotykane są sytuacje, gdzie pierwszym pomysłem na prowadzenie własnej firmy jest jednoosobowa działalność gospodarcza, a dopiero w przypadku niepowodzenia na tym polu właściciel, aby kontynuować prowadzenie przedsięwzięcia, otwiera sp. z o.o.
W takim przypadku wierzyciele przedsiębiorcy szukający zaspokojenia swoich roszczeń z wykorzystaniem wszelkich sposobów egzekucji docierają do udziałów, jakie posiada dłużników sp. z o.o. i próbują w ten sposób odzyskać swoje należności.
Ponieważ zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego egzekucja z udziałów w spółce z o.o. jest w zasadzie egzekucją z prawa, powinna ona następować przez zaspokojenie się wierzyciela z dochodów, jakie to prawo przynosi. Dochodem z udziałów w spółce z o.o. będzie przede wszystkim dywidenda. W wyniku zajęcia udziałów w spółce dłużnik, do którego te udziały należą, traci prawa majątkowe z nimi związane, ponieważ przechodzą one na wierzyciela. Prawa korporacyjne związane z udziałami, takie jak prawo do uczestnictwa w zgromadzeniu wspólników, czy prawo do podejmowania uchwał o sprawach istotnych dla funkcjonowania spółki, pozostają nadal przy dłużniku. W przypadku, gdy spółka nie generuje dochodów i dywidenda nie jest wypłacana, wierzyciel może zdecydować się na egzekucję przez sprzedaż udziałów. Czynności związane ze sprzedażą i wyceną udziałów przeprowadza komornik, tak jak w przypadku rzeczy ruchomych. Udziały są wyceniane przez biegłego rzeczoznawcę, a następnie organizowana jest ich sprzedaż, najpierw z wolnej ręki, a potem w drodze licytacji.
Czasami wspólnicy zobowiązując spółkę zabezpieczają się przed zbywaniem udziałów na rzecz przypadkowych osób poprzez zapis w umowie, który uzależnia zbycie udziałów w spółce od zgody spółki lub czynność tę w inny sposób ograniczają. W takim przypadku spółka w postępowaniu egzekucyjnym ma wpływ na ustalenie nabywcy w trybie przewidzianym w art. 185 K.s.h. Uprawnienia te mogą wydłużyć i utrudnić postępowanie egzekucyjne i zmniejszyć szanse na znalezienie odpowiedniego nabywcy.
Egzekucja z udziałów w spółce z o.o. nie jest zatem procedura łatwą, jednakże, gdy w spółce znajduje się więcej niż jeden wspólnik może się okazać, że pozostali wspólnicy będą zainteresowani nabyciem udziałów dłużnika i wtedy ten sposób egzekucji będzie efektywną możliwością zaspokojenia należności wierzyciela.
Ustawa z dnia 17.11.1964 r kodeks postepowania cywilnego ( Dz. U. z 2018 r. poz. 155 z późn. zm. )
Ustawa z dnia 15.09.2000 r.Kodeks spółek handowych (Dz. U. z 2000 r. nr 94, poz. 1037 z późn. zm. )
Źródło: Biuletyn KODEKSU – sierpień 2018
